OBWIESZCZENIE
Wójta Gminy Jeziora Wielkie

na podstawie art. 48 ust. 7 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 247 z późn. zm.) – zwanej dalej „ustawą OOŚ”, Wójt Gminy Jeziora Wielkie

podaje do publicznej wiadomości informację

o odstąpieniu od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu dokumentu pn.: "Strategia Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021-2030"

W oparciu o zapisy art. 48 ust. 1 i 3 w związku z art. 57 i 58 ustawy OOŚ, Wójt Gminy Jeziora Wielkie
zwrócił się w dniu 9 listopada 2021 r. do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska
w Bydgoszczy oraz  Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy, z wnioskiem o uzgodnienie odstąpienia od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu dokumentu pn.: „Strategia Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021-2030".

W odpowiedzi na złożone wnioski:

-        Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Bydgoszczy pismem znak sprawy: WOO.410.445.2021.AT z dnia 29 listopada 2021 r. uzgodnił  odstąpienie od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu dokumentu „Strategia Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021-2030";

-        Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Katowicach pismem
Nr NNZ.9022.1.584.2021 z dnia 8 grudnia 2021 r. w odpowiedzi wskazał, że przedmiotowy dokument nie wymaga opinii Państwowego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy dotyczącej możliwości odstąpienia od strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu przedmiotowej Strategii.

Biorąc powyższe pod uwagę, postanowiono o odstąpieniu od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektu „Strategia Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021-2030".

Przy odstąpieniu od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu „Strategia Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021-2030", wzięto pod uwagę uwarunkowania określone w art. 49 ustawy OOŚ.

Zgodnie z art. 48 ust. 6 i 7 ustawy OOŚ informacja o odstąpieniu od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu „Strategia Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021-2030", wraz z uzasadnieniem podawana jest do publicznej wiadomości. Uzasadnienie odstąpienia od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu dokumentu pn.: "Strategia Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021-2030" stanowi załącznik do niniejszego obwieszczenia.

Niniejsze obwieszczenie zostaje podane do publicznej wiadomości poprzez zamieszczenie:

a)         w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) Gminy Jeziora Wielkie: https://jeziorawielkie.bipgmina.pl/

b)        na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy w Jeziorach Wielkich.

Wójt Gminy
Dariusz Ciesielczyk

Uzasadnienie wraz informacją o uwarunkowaniach, o których mowa w art. 49. ustawy
o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko

Realizacja postanowień dokumentu nie spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko.
Przy uzasadnieniu o odstąpieniu od strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu "Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021 - 2030” wzięto pod uwagę następujące uwarunkowania wynikające z art. 49 ust. 1 ww.:

1)      Charakter działań przewidzianych w dokumentach, o których mowa w art. 46 i art. 47 ust. 1 ww. ustawy, w szczególności:

a)      stopień, w jakim dokument ustala ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć,
w odniesieniu do usytuowania, rodzaju i skali tych przedsięwzięć

Strategia rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021 – 2030 (dalej: Strategia) jest dokumentem strategicznym, w którym określono cele strategiczne oraz kierunki działań w perspektywie do roku 2030 (Rozdział 3. Projektu dokumentu). Zdefiniowane cele i kierunki działań mają charakter kierunkowy tzn. wyznaczają obszary na jakich powinny skupiać się działania władz
i podmiotów uczestniczących w realizacji Strategii w perspektywie kilku najbliższych lat. Realizacja celów i kierunków działań będzie jednak wymagała podjęcia działań o charakterze nieinwestycyjnym „miękkim”, jak również inwestycyjnym, ale zapisy Strategii nie określają konkretnych zadań inwestycyjnych, nie określają też ich parametrów techniczno – technologicznych, ani konkretnych lokalizacji (np. numerów działek, adresów, kilometrażu itp.), które pozwoliłyby zidentyfikować ich usytuowanie, rodzaj i skalę.

Przyjęte w Strategii założenia m.in. kierunki działań wskazują, że realizowane mogą być różne przedsięwzięcia w różnorodnych obszarach. Można wskazać, że wśród działań miękkich mogą
to być realizowane np. różne szkolenia, warsztaty, kursy podnoszące kwalifikacje itp. Natomiast wśród działań inwestycyjnych będą to m.in. poprawę efektywności energetycznej budynków, montaż instalacji odnawialnych źródeł energii, inwestycje w infrastrukturę drogową i komunikacyjną na terenie gminy, tworzenie ścieżek rowerowych, inwestycje w zakresie rozwoju sieci wodociągowej, kanalizacyjnej oraz kanalizacji deszczowej, rozbudowy oczyszczalni ścieków lub przydomowych oczyszczalni ścieków, rozwój infrastruktury rekreacyjnej i turystycznej, zdrowotnej  na terenie gminy, modernizacja i rozbudowa oświetlenia ulicznego, rewitalizacja obiektów gminnych itp.

Wskazane w  projekcie Strategii przykłady kierunków działań mają charakter wyłącznie kierunkowy
 i nie stanowią konkretnych inwestycji czy projektów i nie da się na ich podstawie precyzyjnie ocenić ich możliwości oddziaływania na środowisko. Ze względu na poruszaną w Strategii szeroką problematykę obejmującą różne komponenty środowiska i różne elementy infrastruktury oraz mając na uwadze, że środowisko należy traktować jako system wzajemnie ze sobą powiązanych elementów i relacji, realizacja zapisów tego projektu może potencjalnie mieć wpływ na stan środowiska. Ocenia się jednak, że określone szerokie ramy realizacji (wyłącznie czasowe, nie techniczno – technologiczne czy lokalizacyjne) pozwalają na odstąpienie od opracowania strategicznej oceny oddziaływania
na środowisko, czyli prognozy oddziaływania na środowisko. Cele strategiczne i kierunki działań są określone w sposób ogólny, nie zdefiniowano dokładnej lokalizacji ani ich zakresu czy skali. Ostatecznie inwestycje mogą być prowadzone w różnych miejscach i mieć różny zakres i skalę. Szczegóły dotyczące konkretnych przedsięwzięć inwestycyjnych, ich rodzaju, skali i ich dokładnego usytuowania będą przedmiotem dalszych decyzji władz lokalnych, po przeanalizowaniu konkretnych uwarunkowań wynikających z przepisów prawa, potrzeb i możliwości finansowych itp. Ponadto w przypadku podjęcia decyzji o realizacji danego przedsięwzięcia inwestycyjnego będzie ono indywidualnie rozpatrywane pod kątem możliwości negatywnego oddziaływania na środowisko. W trakcie prowadzenia postępowań dotyczących już konkretnie każdej inwestycji, organ prowadzący postępowanie będzie indywidualnie oceniał konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania, ale już na poziomie karty informacyjnej lub raportu oddziaływania na środowisko, gdzie zostaną szczegółowo i w odniesieniu
do ram realizacji (technicznych, lokalizacyjnych) w zakresie skali, rodzaju i usytuowania ocenione oddziaływania.

Wyznaczone w Strategii cele i kierunki działań w odniesieniu do prowadzenia lokalnej polityki rozwoju nie są wiążące, a jedynie dają władzom Gminy i podmiotom realizującym założenia tego dokumentu wskazówki, co do stosowania i podejmowania działań inwestycyjnych, które pozwolą zrealizować określoną wizję rozwoju Gminy. Podejmowanie działań zgodnie z przyjętymi celami i kierunkami interwencji nie jest przesądzone i może zależeć od wielu czynników np. sytuacji gospodarczej Gminy, zainteresowania potencjalnych inwestorów czy partnerów, mieszkańców itp. W przedmiotowym dokumencie Strategii nie ustala się warunków dla późniejszych realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Projektowany dokument, jako dokument strategiczny, stanowi podstawę do podejmowania działań w zakresie polityki rozwoju, z którą wiąże się realizowanie działań nieinwestycyjnych, jak i inwestycyjnych. Strategia wskazuje również na problemy czy ograniczenia jakie występują na terenie Gminy Jeziora Wielkie. Założenia Strategii wyznaczają cele i kierunki interwencji jakie mają zostać zrealizowane w przyszłości aby rozwiązać istniejące problemy.

Wszystkie zaproponowane w Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie cele i kierunki działań służą zrównoważonemu rozwojowi gospodarczemu Gminy przy jednoczesnym utrzymaniu dobrego stanu środowiska i zachowaniu zasad ochrony przyrody, szczególnie obszarów cennych przyrodniczo. Działania podjęte w perspektywie długoterminowej będą miały korzystny wpływ na środowisko Gminy.

Obszar oddziaływania i zasięg planowanych kierunków działań będzie niewielki, jedynie na poziomie lokalnym, w granicach jednej gminy – Gminy Jeziora Wielkie.

b)      powiązania z działaniami przewidzianymi w innych dokumentach

Cele i założenia Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021 - 2030 wykazują powiązania
i zgodność z innymi dokumentami strategicznymi zarówno na szczeblu regionalnym, jak
i lokalnym. Strategia rozwoju gminy z innymi dokumentami na poziomie lokalnym, tworzy komplementarny system narzędzi pozwalających na realizację polityki rozwoju Gminy. W ramach Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie, założenia strategiczne tj. cele strategiczne i kierunki działań skoncentrowane są w ramach następujących obszarów:

-        Społeczeństwo,

-        Gospodarka, rolnictwo i turystyka,

-        Przestrzeń i Środowisko,

-        Zarządzanie.

a jedną z nadrzędnych zasad wyrażonych zarówno w misji jak i wizji jest prowadzenie działań
z uwzględnieniem zasady zrównoważonego rozwoju. W trosce o środowisko wśród ww. obszarów wyznaczono zwłaszcza obszar „Przestrzeń i środowisko”, w ramach którego zdefiniowano:

-        Cel strategiczny: Dostępna infrastruktura oraz czyste środowisko:

• Kierunek działania: Poprawa jakości środowiska oraz adaptacja do zmian klimatu.

W ramach powyższego celu będą mogły być realizowane działania zmierzające do poprawy jakości
i stanu środowiska naturalnego oraz zachowania i ochrony obszarów cennych przyrodniczo. Ponadto inne cele i kierunki działań również będą uwzględniały zasady zrównoważonego rozwoju i prowadziły
w dłuższej perspektywie czasowej do pozytywnego wpływu na środowisko. Dodatkowo istotnym elementem będzie prowadzenie działań zmierzających do adaptacji do zmian klimatu.

Określone cele strategiczne i wyznaczone dla nich kierunki działań są zgodne z celami wyznaczonymi w dokumentach wyższego rzędu, na które pozytywnie będzie oddziaływać realizacja Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021 – 2030. Poniżej wskazano dokumenty strategiczne
i określone w nich cele/kierunki interwencji, w które wpisują się założenia Strategii rozwoju Gminy Jeziora Wielkie:

-        „Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2030 (KSRR 2030)”:

• Wzmacnianie regionalnych przewag konkurencyjnych (Rozwój kapitału ludzkiego
  i społecznego; Wspieranie przedsiębiorczości na szczeblu regionalnym i lokalnym),
• Podniesienie jakości zarządzania i wdrażanie polityk ukierunkowanych terytorialnie (Wzmocnienie potencjału administracji na rzecz zarządzania rozwojem; Poprawa organizacji świadczenia usług publicznych).

-        „Polityka ekologiczna państwa 2030 – strategia w obszarze środowiska i gospodarki wodnej”:

• Cel główny: Rozwój potencjału środowiska na rzecz obywateli i przedsiębiorców,
  • Cel szczegółowy I: Środowisko i zdrowie. Poprawa jakości środowiska
    i bezpieczeństwa ekologicznego;
  • Cel szczegółowy II: Środowisko i gospodarka. Zrównoważone gospodarowanie zasobami środowiska;
  • Cel szczegółowy III: Środowisko i klimat. Łagodzenie zmian klimatu i adaptacja do nich oraz zarządzanie ryzykiem klęsk żywiołowych;
  • Cel horyzontalny: (1) Środowisko i edukacja. Rozwijanie kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw) ekologicznych społeczeństwa.

Cele szczegółowe realizowane przez kierunki interwencji m.in. takie jak: likwidacja źródeł emisji zanieczyszczeń do powietrza lub istotne zmniejszenie ich oddziaływania; zarządzanie zasobami dziedzictwa przyrodniczego
i kulturowego, w tym ochrona i poprawa stanu różnorodności biologicznej
i krajobrazu; przeciwdziałanie zmianom klimatu.

Do ww. Polityki ekologicznej państwa opracowano prognozę oddziaływania na środowisko, która nie wykazała przeciwwskazań do realizacji celów zawartych w dokumencie.

-        „Strategia Rozwoju Województwa Kujawsko – Pomorskiego do 2030 roku - Strategia Przyspieszenia 2030+”:

• Cel strategiczny „Skuteczna edukacja”,
• Cel strategiczny „Zdrowe, aktywne i zamożne społeczeństwo”,
• Cel strategiczny „Konkurencyjna gospodarka”,
• Cel strategiczny „Dostępna przestrzeń i czyste środowisko”,
• Cel strategiczny „Spójne i bezpieczne województwo”.

Do ww. „Strategii Rozwoju Województwa Kujawsko – Pomorskiego – Strategia Przyspieszenia 2030+” opracowano prognozę oddziaływania na środowisko, która nie wykazała przeciwwskazań do realizacji celów zawartych w dokumencie.

-        „Program Ochrony Środowiska dla Województwa Kujawsko – Pomorskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na lata 2021-2024”, szczególnie z:

• Obszar interwencji: Ochrona klimatu i jakość powietrza, cel : dobra jakość powietrza atmosferycznego bez przekroczeń dopuszczalnych norm - osiągnięcie poziomów dopuszczalnych i docelowych substancji w powietrza: - osiągnięcie poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM2,5 i PM10 - osiągnięcie poziomu docelowego benzo(a)pirenu i pyłu zawieszonego PM2,5 - osiągnięcie poziomu celu długoterminowego dla ozonu; ograniczenie emisji gazów cieplarnianych;
• Obszar interwencji: Gospodarka wodno – ściekowa, cel: poprawa jakości wody powierzchniowej; wyrównanie dysproporcji pomiędzy stopniem zwodociągowania
  i skanalizowania na terenach wiejskich;
• Obszar interwencji: Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów, cel: ograniczenie presji wywieranej na środowisko podczas prowadzenia prac geologicznych i eksploatacji kopalin;
• Obszar interwencji: Zasoby przyrodnicze, cel: zachowanie różnorodności biologicznej;
• Obszar interwencji: Edukacja, cel: świadome ekologicznie społeczeństwo.

Do ww. Programu ochrony środowiska opracowano prognozę oddziaływania
na środowisko, która nie wykazała przeciwwskazań do realizacji celów zawartych w dokumencie.

-        „Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Mogileńskiego na lata 2021-2024 z perspektywą do roku 2028”, szczególnie z:

• Obszar interwencji - Ochrona klimatu i jakości powietrza: Cel: ograniczenie emisji gazów cieplarnianych; Cel: Dobra jakość powietrza bez przekroczeń dopuszczalnych norm; cel: Adaptacja do zmian klimatu;
• Obszar interwencji: Gospodarka wodno – ściekowa: cel: wyrównywanie dysproporcji pomiędzy stopniem zwodociągowania i skanalizowania na terenie powiatu;
• Obszar interwencji: Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawania odpadów, cel: gospodarka odpadami w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym;
• Obszar interwencji: Zasoby przyrodnicze: cel: Zachowanie różnorodności biologicznej;
• Obszar interwencji: Edukacja ekologiczna: cel: Rozwijanie kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw) ekologicznych społeczeństwa.

Do ww. Programu ochrony środowiska opracowano prognozę oddziaływania na środowisko, która nie wykazała przeciwwskazań do realizacji celów zawartych w dokumencie.

Ponadto założenia Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie (cele i kierunki działań) są zgodne
z dokumentami strategicznymi szczebla lokalnego, takimi jak:

-        „Program Ochrony Środowiska  dla Gminy Jeziora Wielkie  na lata 2021-2024  z perspektywą do roku 2028”:

• Obszar interwencji - Ochrona klimatu i jakości powietrza: Cel: ograniczenie emisji gazów cieplarnianych; Cel: Dobra jakość powietrza bez przekroczeń dopuszczalnych norm; cel: Adaptacja do zmian klimatu;
• Obszar interwencji: Gospodarka wodno – ściekowa: cel: wyrównywanie dysproporcji pomiędzy stopniem zwodociągowania i skanalizowania na terenie powiatu;
• Obszar interwencji: Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawania odpadów, cel: gospodarka odpadami w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym;
• Obszar interwencji: Zasoby przyrodnicze: cel: Zachowanie różnorodności biologicznej;
• Obszar interwencji: Edukacja ekologiczna: cel: Rozwijanie kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw) ekologicznych społeczeństwa.

Do ww. Programu ochrony środowiska właściwe organy uzgodniły odstąpienie od konieczności  przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.

 Wymienione dokumenty strategiczne, zwłaszcza Program ochrony środowiska dla Gminy Jeziora Wielkie zostały opracowane przed przedmiotową Strategią Rozwoju Gminy i zostały poddane procedurze strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (z wyjątkiem POŚ dla Gminy Jeziora Wielkie), w ramach której w szczegółowy sposób poddano analizie i ocenie działania, które wpisują się w kierunki działań i interwencji określone w Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie jakie będą mogły być realizowane na podstawie jej zapisów. Założenia ww. dokumentów zostały uznane za zgodne
z zasadą zrównoważonego rozwoju.

c)       przydatność w uwzględnieniu aspektów środowiskowych, w szczególności w celu wspierania zrównoważonego rozwoju, oraz we wdrażaniu prawa wspólnotowego w dziedzinie ochrony środowiska.

Zapisy Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie będą miały istotne znaczenie dla uwzględnienia aspektów środowiskowych, w szczególności celu wspierania zrównoważonego rozwoju oraz we wdrażaniu prawa wspólnotowego w dziedzinie ochrony środowiska na poziomie lokalnym. Strategia zawiera m.in. cele i kierunki skoncentrowane wokół zdefiniowanego obszaru „Przestrzeń
i Środowisko”, co literalnie świadczy o ujęciu najważniejszych problemów, ale i szans dotyczących ochrony środowiska, przyrody i dziedzictwa kulturowego gminy. Ponadto zapisy Strategii wykazują zgodność z celami wyznaczonymi w dokumentach wyższego rzędu w obszarze środowiska i ochrony przyrody. Ponadto należy podkreślić, że określona misja i wizja rozwoju podkreśla ważność zasady zrównoważonego rozwoju oraz poszanowanie środowiska naturalnego.

Wdrażanie celów strategicznych i kierunków działań określonych w Strategii, szczególnie tych z obszaru strategicznego „Przestrzeń i Środowisko”,  przyczyni się do poprawy jakości środowiska na terenie Gminy Jeziora Wielkie, co może stać się istotnym czynnikiem wsparcia zrównoważonego rozwoju oraz wdrażania prawa wspólnotowego w dziedzinie ochrony środowiska. Projekt dokumentu został opracowany w ścisłej korelacji z unijnymi i krajowymi aktami legislacyjnymi i realizacyjnymi oraz programami strategicznymi, wyznaczającymi już ramy dla strategicznych celów rozwoju gminy. Dokumenty na szczeblu lokalnym, wojewódzkim, czy krajowym przeszły już strategiczne oceny oddziaływania.

d)      powiązania z problemami dotyczącymi ochrony środowiska.

W Polityce ekologicznej państwa 2030 wskazano najważniejsze trendy w obszarze środowiska:

-        przybierający na znaczeniu negatywny wpływ środowiska na zdrowie ludzi,

-        zwiększająca się konkurencja o zasoby,

-        rosnąca presja na ekosystemy,

-        nasilające się skutki zmian klimatu,

-        wyczerpywanie się dotychczasowych źródeł finansowania ochrony środowiska.

Na ww. trendy stanowiące podstawę rozwoju każdego samorządu, w tym Gminy Jeziora Wielkie, Strategia Rozwoju odpowiada poprzez sformułowanie odpowiednich celów i kierunków rozwoju
we wszystkich wyznaczonych obszarach strategicznych. Zagadnienia podjęte w Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021 - 2030 odwołują się zwłaszcza do: problemu jakości powietrza, problemów z powstawaniem i gospodarowaniem odpadów, zmian klimatycznych, niskiego poziomu świadomości społecznej. Założeniami strategicznymi, które szczególnie będą odpowiadały na ww. problemy są te wyznaczone w ramach obszaru „Przestrzeń i środowisko”, w ramach którego zdefiniowano cele i kierunki działań takie jak:

-        Cel strategiczny Dostępna infrastruktura oraz czyste środowisko:

• Kierunki działań: 4. Poprawa jakości środowiska oraz adaptacja do zmian klimatu.

Celem realizacji zadań ujętych w Strategii jest osiągnięcie trwałego i zrównoważonego rozwoju Gminy oraz poprawa jej atrakcyjności poprzez działania społeczne i inwestycyjne w zakresie ochrony środowiska. Wdrożenie założeń strategicznych tj. celów i kierunków działań wskazanych
w dokumencie wpłynie na poprawę stanu poszczególnych elementów środowiska oraz przyczyni się do utrwalenia pozytywnych postaw ekologicznych i poczucia odpowiedzialności za środowisko wśród mieszkańców Gminy Jeziora Wielkie.

2)      Rodzaj i skala oddziaływania na środowisko, w szczególności:

a)      prawdopodobieństwo wystąpienia, czas trwania, zasięg, częstotliwość
i odwracalność oddziaływań,

Strategia Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021 - 2030, ze względu na swój charakter i specyfikę dokumentu, nie zawiera wprost wymienionych przedsięwzięć inwestycyjnych. Działania takie będą wynikać z określonych w Strategii celów i kierunków działań. Niemniej można stwierdzić,
iż charakter zaproponowanych celów i kierunków rozwoju, ich możliwy rodzaj i skala oddziaływań
na środowisko oraz cechy obszaru objętego oddziaływaniem powodują, że realizacja działań realizowanych na ich podstawie nie spowoduje w określonym horyzoncie czasowym znaczącego negatywnego oddziaływania na środowisko.

Spośród celów i kierunków działań na podstawie których mogą być realizowane w przyszłości zadania inwestycyjne (których konkretnych ram nie wyznacza przedmiotowa Strategia Rozwoju), mogących mieć potencjalny negatywny wpływ na środowisko można wymienić: poprawę efektywności energetycznej budynków, inwestycje infrastrukturalne w obiekty użyteczności publicznej, montaż instalacji odnawialnych źródeł energii, inwestycje w infrastrukturę drogową i komunikacyjną na terenie gminy, tworzenie ścieżek rowerowych, inwestycje w zakresie rozwoju sieci wodociągowej, kanalizacyjnej oraz kanalizacji deszczowej, rozbudowy oczyszczalni ścieków lub przydomowych oczyszczalni ścieków, rozwój infrastruktury rekreacyjnej i turystycznej, zdrowotnej  na terenie gminy, modernizacja i rozbudowa oświetlenia ulicznego, rewitalizacja obiektów gminnych, inne działania infrastrukturalne w zakresie realizacji usług publicznych itd.

Należy jednak podkreślić, że ww. działania będą najpierw zaprojektowane, a następnie realizowane
w sposób minimalizujący jakiekolwiek oddziaływanie na środowisko. Działania będące wynikiem realizacji wyznaczonych w Strategii celów i kierunków będą skutkować poprawą stanu środowiska: zapewnieniem ładu przestrzennego, zmniejszeniem emisji zanieczyszczeń do środowiska, zwłaszcza powietrza, redukcją zużycia energii elektrycznej i podniesieniem bezpieczeństwa publicznego. Ponadto ewentualne inwestycje drogowe wiążą się z ograniczeniem zanieczyszczenia powietrza, poprawą klimatu akustycznego, poprawą płynności ruchu oraz wzrostem komfortu i bezpieczeństwa
w przemieszczaniu się. Tworzenie ścieżek rowerowych może wpłynąć na systematyczne ograniczenie użycia transportu samochodowego i spowoduje bezpośrednią, długoterminową poprawę jakości powietrza, a także ograniczy emisję hałasu do środowiska. Inwestycje w zakresie wodociągów
i modernizacji ujęć wody przyczynią się do poprawy jakości wody pitnej oraz do podniesienia standardu życia mieszkańców. Realizacja inwestycji kanalizacyjnych spowoduje pozytywny wpływ na środowisko m.in. poprzez zmniejszenie ilości odprowadzanych do środowiska ścieków nieoczyszczonych ze źródeł komunalnych i przemysłowych oraz ograniczenie spływu zanieczyszczeń obszarowych. Dobrze zaplanowana infrastruktura turystyczna i rekreacyjna oraz ścieżki rowerowe – zaplanowane tak aby chronić przed zniszczeniem cennych przyrodniczo obszarów gminy - wzbogacą estetykę krajobrazu oraz przyczynią się do poprawy kondycji zdrowotnej mieszkańców gminy.  Modernizacja oświetlenia ulicznego przyczyni się do zmniejszenia zużycia energii elektrycznej, dzięki zastosowaniu energooszczędnych rozwiązań a w rezultacie poprawi się jakość powietrza, dzięki ograniczeniu emisji dwutlenku węgla. Podobnie zastosowanie źródeł OZE przyczyni się do  ograniczenia zanieczyszczeń powietrza dzięki ograniczeniu zużycia paliw kopalnych jako nośników energii wykorzystywanych np. do ogrzewania obiektów. Wszystkie ww. potencjalne obszary działań inwestycyjnych będą skutkować polepszeniem się warunków życia ludności, w tym wynikających z wzrostu bezpieczeństwa i adaptacji do zmian klimatu.

Ograniczenie negatywnego oddziaływania na środowisko na etapie realizacji konkretnych inwestycji będzie leżało w gestii wykonawcy i dotyczyć będzie używanego sprzętu (hałas, emisja spalin i wycieki), organizacji prac (np. koordynacja prac, unikanie prac będących źródłem znacznego hałasu w porze wieczornej). Minimalizowaniu znaczących oddziaływań na środowisko będzie służyło przestrzeganie obowiązujących przepisów w zakresie ochrony środowiska.

Zaproponowane w Strategii cele i kierunki działań nie wyznaczają ram dla planowanych przedsięwzięć (zakresu, skali czy konkretnego usytuowania – będzie to przedmiot dalszych ustaleń i decyzji podejmowanych poza zakresem przedmiotowego dokumentu), a w określonym horyzoncie czasowym ze względu na charakter wyłącznie strategiczny, kierunkowy, rodzaj oraz skalę oddziaływania
na środowisko powodują, że ich realizacja nie będzie miała znaczącego negatywnego oddziaływania
na środowisko. Realizacja potencjalnych działań inwestycyjnych wynikających z przyjętych celów strategicznych i kierunków działań będzie powodowała oddziaływanie na środowisko, klimat akustyczny, jakość powietrza, wody oraz gleby jedynie o charakterze przejściowym (tj. chwilowym), odwracalnym i lokalnym, które będą występowały jedynie w czasie prowadzenia robót i ustąpią
z chwilą ich zakończenia.

Założenia strategiczne określone w Strategii – cele strategiczne i kierunki działań nie wiążą się
z zasięgiem ponadlokalnym, długotrwałym i nieodwracalnym oddziaływaniem związanym z emisją, wykorzystaniem zasobów naturalnych czy wystąpieniem awarii przemysłowej. Ponadto większość wyznaczonych kierunków działań odnosi się do infrastruktury już istniejącej i do obszarów zabudowanych. Obszar oddziaływania i zasięg przyszłych działań podejmowanych na podstawie założeń strategicznych będzie niewielki, na poziomie lokalnym, w granicach jednej gminy - Gminy Jeziora Wielkie.

b)      prawdopodobieństwo wystąpienia oddziaływań skumulowanych lub transgranicznych,

Nie przewiduje się prawdopodobieństwa wystąpienia oddziaływań skumulowanych lub transgranicznych ze względu na wielkość oddziaływania na środowisko, jak i odległość Gminy Jeziora Wielkie od granic Państwa.

c)       prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka dla zdrowia ludzi lub zagrożenia dla środowiska.

Realizacja celów i kierunków działań wyznaczonych w Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie na lata 2021 - 2030 nie spowoduje wystąpienia ryzyka dla zdrowia ludzi i zagrożenia dla środowiska. Zgodnie
z założonymi celami zakłada się, że  ich realizacja spowoduje korzyści dla środowiska oraz poprawi komfort życia mieszkańców Gminy. Poprawie ulegnie także zdrowie ludzi poprzez zmniejszenie zanieczyszczeń powietrza, zachowania i ochrony walorów przyrodniczych, ochrona i rozwój terenów zielonych, powstanie ścieżek rowerowych. Nieliczne negatywne skutki związane będą z powstawaniem odpadów, emisją zanieczyszczeń komunikacyjnych i wzmożonym hałasem w trakcie realizacji konkretnych inwestycji. Oddziaływania będą miały zasięg lokalny, krótkotrwały i odwracalny. Ostatecznie jednak, w przypadku osiągania zakładanych celów, wskazuje się na przewagę oddziaływań korzystnie wpływających na funkcjonowanie środowiska i zapewnienie jego odpowiedniej jakości. Wszelkiego rodzaju kierunki działań wskazujące na rozwój infrastrukturalny zakładają realizację procesów inwestycyjnych zgodnie z założeniami zrównoważonego rozwoju. Aby zapewnić jak najmniejszą ingerencję przyszłych projektów inwestycyjnych w środowisko, w trakcie realizacji prac będą przestrzegane obowiązujące normy i przepisy w zakresie ochrony środowiska naturalnego oraz przepisy BHP, a także zostanie zapewniona ochrona dla osób oraz własności publicznej poprzez unikanie uciążliwości, skażenia środowiska i hałasu.

Planowane w ramach Strategii zadania nie są działaniami, które mogą spowodować znaczące zmiany w środowisku oraz nie wpłyną na elementy przyrody poddane ochronie w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t. j. Dz. U. 2020 poz. 55 ze zm.). Uciążliwości, które mogą wystąpić w trakcie realizacji działań realizujących cele i kierunki działań określonych w Strategii, będą miały jedynie ograniczony zasięg oddziaływania (najbliższe otoczenie potencjalnej inwestycji, w trakcie jej realizacji), będą odwracalne i nie będą powodować wystąpienia ryzyka dla zdrowia ludzi
i zagrożenia środowiska.

3)      Cechy obszaru objętego oddziaływaniem na środowisko, w szczególności:

a)      obszary o szczególnych właściwościach naturalnych lub posiadające znaczenie dla dziedzictwa kulturowego, wrażliwe na oddziaływania, istniejące przekroczenia standardów jakości środowiska lub intensywne wykorzystywanie terenu.

Gmina Jeziora Wielkie odznacza się średnimi walorami przyrodniczymi, w tym krajobrazowymi. Wyznaczenie na terenie Gminy kilku form ochrony przyrody decyduje o różnorodności biologicznej tego terenu. Gmina ma charakter rolniczy, gdzie użytki rolne stanowią większą część powierzchni Gminy. Przemysł na terenie Gminy nie jest dobrze rozwinięty.

Na terenie Gminy Jeziora Wielkie powierzchnia lasów wynosiła 2 781,05 ha a gruntów leśnych ogółem 2 833,48 ha. Stanowią one podstawę dla wypoczynku i rekreacji mieszkańców gminy, a także pełnią szereg funkcji regulacyjnych związanych z kształtowaniem lokalnych warunków klimatycznych, odbiorem wód opadowych czy oczyszczaniem powietrza z pyłów.

Na terenie Gminy Jeziora Wielkie występują również korytarze ekologiczne. Zgodnie z mapą przebiegu korytarzy ekologicznych w Polsce opracowaną przez Zakład Badania Ssaków PAN w Białowieży pod kierownictwem prof. dr. hab. Włodzimierza Jędrzejewskiego: Pojezierze Gnieźnieńskie, Puszcza Bydgoska – Dolina Warty.

Według wyników klasyfikacji stref w województwie kujawsko - pomorskim ze względu na ochronę zdrowia ludzi dla strefy kujawsko - pomorskiej, do której zaliczono Gminę Jeziora Wielkie  - wskazują na dobrą jakość ze względu na przyznanie im oceny na poziomie klasy A (tzn. nie przekraczający poziomu docelowego), z pewnymi wyjątkami. W całym województwie kujawsko – pomorskim tj. we wszystkich strefach wystąpiły przekroczenia odnośnie stężeń bezo(a)pirenu – w tym przypadku wszystkie strefy zakwalifikowano do klasy C (tzn. powyżej poziomu docelowego). Ponadto w strefie kujawsko – pomorskiej, do której należy Gmina Jeziora Wielkie, stwierdzono również przekroczenie pyły PM10 – przypisano ją do klasy C. Dodatkowo w odniesieniu do poziomu stężeń ozonu – każda ze stref uzyskała wynik na poziomie klasy D2, co oznacza stężenia powyżej poziomu celu długoterminowego. Natomiast w przypadku pyłu PM 10 w roku 2020 na terenie województwa kujawsko – pomorskiego nie odnotowano ani jednego dnia ze stężeniem 24-godzinnym pyłu zawieszonego PM10 wyższym od poziomu alarmowego, a jedynie wystąpiły przekroczenia poziomu informowania. Ocena jakości powietrza prowadzona była również ze względu na ochronę roślin. Zgodnie z wynikami oceny w strefie kujawsko – pomorskiej w zakresie poszczególnych zanieczyszczeń (SO₂, NO_x, O₃) uzyskano klasę A. W części województwa kujawsko – pomorskiego wskaźnik AOT40
z roku 2020 nieco przekracza poziom celu długoterminowego, dlatego przyjęto klasę D2 dla poziomu celu długoterminowego ozonu w klasyfikacji ze względu na ochronę roślin. Obszar przekroczeń objął centralną i południową część strefy kujawsko - pomorskiej, czyli 10 powiatów, w tym powiat mogileński na terenie które zlokalizowana jest Gmina Jeziora Wielkie.

Nie przewiduje się negatywnego wpływu realizacji założeń Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie
na obszary o szczególnych właściwościach naturalnych wrażliwych na oddziaływania. Nie występuje również zagrożenie przekroczenia standardów jakości środowiska oraz intensywnego wykorzystywania terenu. Nie przewiduje się przedsięwzięć mogących negatywnie oddziaływać na obszary
o szczególnych właściwościach naturalnych. Każde działanie inwestycyjne musi uwzględniać ochronę gatunkową fauny, flory i grzybów.

Obiekty mające znaczenie dla dziedzictwa kulturowego: na terenie Gminy Jeziora Wielkie znajdują się obiekty zabytkowe o wysokich walorach artystycznych i mające historyczne znaczenie. Część z nich wpisana jest do rejestru zabytków. Są to m.in.:

-        kościół parafialny p.w. św. Anny  w Kościeszkach (AkI.11a/222) z 1760 r.,

-        spichlerz w zespole dworskim w Rzeszynku (A/23) z 1709 r.,

-        kościół parafialny p.w. św. Michała Archanioła w Siedlimowie (A/275/1) z 1786 r.

Na obszarze Gminy znajdują się  różne formy ochrony zabytków ruchomych i nieruchomych, jak również występują Miejsca Pamięci Narodowej oraz groby i mogiły upamiętniające ofiary i walki
w obronie ojczyzny.

Zaproponowane w Strategii cele strategiczne i oraz kierunki działań  służące ich realizacji nie wpłyną negatywnie na obszary o szczególnych właściwościach naturalnych lub posiadające znaczenie dla dziedzictwa kulturowego, które są wrażliwe na oddziaływania, istniejące przekroczenia standardów jakości środowiska lub intensywne wykorzystywanie terenu.

b)      formy ochrony przyrody w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody oraz obszary podlegające ochronie zgodnie z prawem międzynarodowym

Obszar Gminy Jeziora Wielkie charakteryzuje się zróżnicowanym bogactwem przyrodniczym,
co stanowi jeden z istotnych walorów przyczyniających się do rozwijania sektora turystycznego na jej terenie. Na terenie Gminy znajduje się 4 375,36 ha obszarów objętych ochroną prawną,
co stanowi 35,4%  powierzchni Gminy. Występują cenne obszary przyrodnicze i krajobrazowe tj.:

-        rezerwaty przyrody - Nadgoplański Park Tysiąclecia,

-        parki krajobrazowe -  Powidzki Park Krajobrazowy, Nadgoplański Park Tysiąclecia,

-        obszary chronionego krajobrazu - Goplańsko-Kujawski Obszar Chronionego Krajobrazu, Obszar Chronionego Krajobrazu Lasów Miradzkich,

-        obszary Natura 2000 - Jezioro Gopło (PLH040007), Pojezierze Gnieźnieńskie (PLH300026) Ostoja Nadgoplańska (PLB040004),

-        pomniki przyrody (10 szt.),

-        użytki ekologiczne (4 szt.).

Dane pochodzą z Centralnego Rejestru Form Ochrony Przyrody (http://crfop.gdos.gov.pl) , aktualne na dzień 09.11.2021 r.

Cel i kierunki działań wyznaczone w Strategii, przewidziane do realizacji nie spowodują utraty cennych obszarów przyrodniczych, nie doprowadzą do fragmentacji siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla ochrony których wyznaczone zostały obszary europejskiej ekologicznej sieci Natura 2000. Zakres prac nie wpłynie negatywnie na zachowanie integralności obszarów ani spójności sieci ekologicznej. Prace związane z wdrażaniem Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie nie spowodują zjawisk w środowisku przyrodniczym, które mogłyby wywrzeć znaczące oddziaływanie
na obszary Natura 2000 oraz na obszary objęte ochroną prawną.

Realizacja założeń strategicznych wskazanych w projekcie Strategii Rozwoju Gminy Jeziora Wielkie
na lata 2021-2030 nie spowoduje długotrwałych i nieodwracalnych negatywnych oddziaływań
na środowisko, które mogłyby być uznane jako oddziaływanie znaczące, a tym samym jako pogarszające stan środowiska. Wdrażanie postanowień dokumentu umożliwi natomiast ochronę środowiska oraz poprawę jego stanu oraz likwidację zmian w środowisku wywołanych antropopresją.

Podsumowując, analizując powyższe należy stwierdzić, że realizacja zapisów Strategii Rozowju Gminy Jeziora Wielkie nie będzie wiązała się z wystąpieniem znacznych negatywnych oddziaływań
na środowisko, w tym obszary Natura 2000. Ponadto dokument dotyczy obszarów w granicach jednej gminy.  

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone również przez organy opiniujące tj. Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy oraz Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy.

Wójt Gminy
Dariusz Ciesielczyk

Tabela 1. Zestawienie uwag i sposób ich uwzględnienia

Źródło: opracowanie własne

 Wójt Gminy
Dariusz Ciesielczyk